Ahmet Turan Alkan.net Gayriresmi Ahmet Turan Alkan Sitesi

Arif Nihat Asya'nın külliyatını Ötüken Yayınları yeni bir tertip halinde yayınladı. Bu külliyata nâm-ı diğer "Türkçenin som hali" de diyebiliriz; şiir dilini nesirde de kanatlandıran bir şairdi rahmetli. Şiirdeki yeri, o şâhâne "Bayrak" şiiriyle biraz gölgelenmiş gibidir; halbuki aruz, hece ve serbest tarz üzre çelebi gönlünden kaleme düşürdüğü mısralarla yeni kuşakların mutlaka yeniden tanışması lâzım.

Bu Türkçe fıkdânında Arif Nihat Asya'dan tekrar be tekrar öğreneceğimiz o kadar şey var ki. Rahmân'a kavuşalı 30 sene geçmiş; Ötüken bu kadirşinaslığı ile alkışı hak ediyor.


Siyaset bilimci ve tarihçi Prof. Dr. Hikmet Özdemir, Türk tarihinin en şeâmetli yılların tarihine farklı bir boyut getiren yeni çalışmasını Türk Tarih Kurumu Yayınları arasında neşretti: "Salgın Hastalıklardan Ölümler 1914-1918". Yerli ve yabancı resmî arşivlerden derlenen istatistik bilgilerinden ve konuyla ilgili monografi ve hâtırat türü eserlerden faydalanarak tamamlanan çalışma sadece bir tarih etüdü olmakla kalmıyor, tıp tarihi ve özellikle bugüne kadar üzerinde pek durulmayan halk sağlığı ve koruyucu hekimlik vâdisinde çok değerli bilgileri gün yüzüne çıkarıyor. Romantizmin, inadın, ardniyetin ve çirkin politikanın neredeyse anlaşılmaz hale getirdiği o dört yılı farklı ve şaşırtıcı boyutuyla değerlendiren çalışmanın, hak ettiği yankılanmayı bulmasını dilerim. TTK'nın bu vadide yayınlayacağı yeni ilmi araştırmalara hepimizin ihtiyacı var; bilmek ve anlamak için.


"Şifre Kırıcı", yazar ve öğretmen Tuncer Günay'ın roman tarzında kaleme aldığı hâtıralarının ismi. Savruk ama samimi anlatım tarzı, aradan pek fazla zaman geçmemiş olsa da anlatılan hâdiselerin arkaplanına dair değerli ve birinci elden belgesel tadında tasvirler sunuyor. 12 Eylül ertesinde yetişen Ülkücü gençlik kuşağının buruk hikâyesine tutulan bir pertavsız, belki istisnai bir parantez. Tuncer Günay'ın anlattıkları, Ülkücü camia içinde konuşulan ama pek yazıya geçirilmeyen hicran ayrıntılarını dillendirmesi bakımından değerlidir. Kitapta yayınevi ve isteme adresi yok. Kitaba erişmek isteyenler için yazarın telefonunu veriyorum: 0537 385 87 20.


Klasik Yayınevi, meşhur tarihçi ve tarih düşünürü Arnold J. Toynbee'nin hâtıralarını okuyucusuna sunuyor: Tanıdıklarım. Toynbee'yi tanıtmaya hâcet yok; Türkiye'de iyi bilinen ve okunan bir çehredir. Bu vesile ile yıllar önce yayınlanan "Tarih Bilinci" isimli eserinin (Bateş, 1978) yeniden basılması gerektiğini de ilgilenenlere hatırlatmak isterim; bu eser Toynbee'nin, üzerine elli küsur sene çalıştığı on iki ciltlik "A Study of History" unvanlı "muhalled" çalışmanın kısaltılmış ve resimlerle zenginleştirmiş özet baskısıydı; tarih meraklılarının tutya gibi aradığı kitaplardandır.

"Tanıdıklarım", tek kelimeyle entelektüel bir ziyafet; bu şölende sadece Toynbee'yi daha iyi tanımakla kalmıyor, Britanya'nın ilim ve politika mahfillerine de yakından göz atmak zevkini elde ediyorsunuz. Kısaca Toynbee gibi bir tarih mütefekkirini biçimlendiren dekor ve beşeri malzemenin bütün ayrıntıları. "Tanıdıklarım"da Ermeni tehcir iddialarıyla ilgili ilginç bölümler de yer alıyor.

Çabucak bitecek diye "gıdım gıdım" okuyordum. Meğer hatıratın ikinci cildi de yayına hazırlanmaktaymış. Deniz Öktem'in yaptığı tercüme zevkle okunuyor. Bilginiz olsun.


Emir Kalkan'ın "Hoşçakal Şehir" isimli eseri, (Ötüken, 2005) şehir edebiyatımızın en yeni örneklerinden biri. Hani o bir çırpıda okunan ve bitirdikten sonra "niye bu kadar acele ettim ki" diye insanda hayıflanma arzusu uyandıran çok güzel bir kitap. Konu Kayseri, daha doğrusu Kayseri'den çehreler, mekânlar, hadiseler. Yeni nesil böyle çalışmalara "nostalji" diyor; yanlış. Nostalji, geçmişe hasret duymaktır; geçmişin kelimelerle resmini çizmeye bir başka isim vermek lâzım. Doğrusu "şehir edebiyatı"dır. Kayserililerin kitaptan zaten haberleri vardır; ben sair kitap meraklıları için hatırlatıyorum.